Εμβοές-Ίλιγγος

Εμβοες ωτων ( Βουητά στ' αυτιά)

Με τον όρο εμβοές (βουητά) χαρακτηρίζεται η αίσθηση της ακοής διαφόρων ήχων στο αυτί ή στην κεφαλή, που στην πραγματικότητα δεν έχουν προέλευση από το περιβάλλον. Οι εμβοές μπορεί να μοιάζουν με τα
παράσιτα του ραδιοφώνου ή ως μονότονοι συνεχείς ή διακοπτόμενοι ήχοι .Η πάθηση αυτή προσβάλει τους ανθρώπους από
την αρχαιότητα, ενώ η πρώτη τους περιγραφή εμφανίζεται ήδη από το 2500 π.χ. Οι
εμβοές μπορεί να ταξινομηθούν σε εμβοές ήπιας και σοβαρής  μορφής, σε αντικειμενικές ή
υποκειμενικές. Με αντικειμενικές να θεωρούνται οι ήχοι που μπορούν να γίνουν
αισθητοί από τον εξεταστή και υποκειμενικές εμβοές αυτές που τις αντιλαμβάνεται
μόνο ο ασθενής. Η κλινική σημασία των εμβοών έγκειται στο ότι μπορεί να
αποτελούν πρόδρομο κάποιας σημαντικής παθολογίας του ωτός ή κάποιας διαταραχής
του ακουστικού συστήματος που μπορεί να προληφθεί.  Η κατάταξη των αιτιών μπορεί να γίνει ανάλογα
την εντόπιση τους : ωτολογικά και μη ωτολογικά αίτια. Το εύρος των παθήσεων που
δυνητικά προκαλούν εμβοές είναι μεγάλο π.χ. αγγειακές ανωμαλίες, υπέρταση,
διαταραχές λιπιδίων, διαταραχές σύγκλεισης των σιαγόνων, αυτοάνοσα νοσήματα,
ωτοτοξικά φάρμακα,  βύσμα κυψελίδας, υγρό στο μέσο ούς ,καλοήθεις ή κακοήθεις όγκοι, κάθε διαταραχή του ακουστικού
συστήματος που προκαλεί νευροαισθητήρια βαρηκοΐα και πάρα πολλές άλλες αιτίες.Η
συχνότητα του ήχου των εμβοών αντιστοιχεί συνήθως στην συχνότητα της απώλειας
ακοής. Στην περίπτωση που ο εντοπισμός της αιτίας των εμβοών είναι δυνατός η αντιμετώπιση
είναι αιτιολογική, αν ο εντοπισμός είναι αδύνατος ο ασθενής πρέπει να
ενημερώνεται, ότι σε ένα ποσοστό 25% οι εμβοές εξαφανίζονται, 50% μειώνονται
μέσα σε χρονικό διάστημα μηνών και 25% παραμένουν στα ίδια επίπεδα ή
χειροτερεύουν. Σαν γενικά μέτρα που βοηθούν στη μείωση της έντασης των εμβοών
αλλά και στην προστασία από τυχόν επιδείνωση τους είναι η αποφυγή έκθεσης σε
θόρυβο, να αποφεύγουν τροφές που περιέχουν καφεΐνη, το κάπνισμα (νικοτίνη) ,
διάφορα φάρμακα κυρίως αντιφλεγμονώδη και το ακετυλοσαλικυλικό οξύ (ασπιρίνη).
Τα γενικά αυτά μέτρα είναι αποτελεσματικά στο 80% των ασθενών.    

Ίλιγγος 

Ίλιγγος είναι η ψευδαίσθηση της κίνησης, που βιώνει ο ασθενής και αφορά είτε το σώμα του, είτε το περιβάλλον. Στην πρώτη περίπτωση αισθάνεται περιστροφή του σώματος, ώθηση, τάση για πτώση ή αιώρηση προς τα πλάγια, εμπρός, πίσω, πάνω ή κάτω. Στη δεύτερη περίπτωση έχει την ψευδαίσθηση κίνησης του περιβάλλοντος, ενώ ο ίδιος παραμένει ακίνητος. Και στις δύο περιπτώσεις, ο ασθενής γνωρίζει ότι τα συμπτώματα αυτά είναι ψευδή και παρότι είναι ιδιαίτερα ενοχλητικά, δεν είναι επικίνδυνα. Ο ίλιγγος εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες, αλλά κυρίως στις μεγαλύτερες. Είναι 2-3 φορές συχνότερος στις γυναίκες από ότι στους άνδρες. Ο ίλιγγος διακρίνεται σε περιφερικής και κεντρικής αιτιολογίας. 
Οι ασθενείς με ίλιγγο περιφερικής αιτιολογίας μπορεί να παρουσιάσουν ήπια εώς μέτρια αστάθεια, ναυτία, εμέτους, απώλεια ακοής, εμβοές και ωταλγία. Τα συμπτώματα υποχωρούν γρήγορα σε διάστημα ημερών έως λίγων εβδομάδων. Συχνά αίτια είναι τα ακόλουθα:
  • Καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσεως. Αφορά το 20% των περιπτώσεων ιλίγγου. Κύριο χαρακτηριστικό είναι τα σύντομα επεισόδια ιλίγγου, όταν αλλάζει απότομα η θέση της κεφαλής. Η υπαίτια θέση είναι η ύπτια, με την κεφαλή στραμμένη προς τα πλάγια, ώστε ο πάσχων λαβύρινθος να είναι προς τα κάτω. Ο ίλιγγος θέσεως οφείλεται στην μετακίνηση μικροσκοπικών κρυστάλλων, των ωτολίθων. Οι ωτόλιθοι είναι κρύσταλλοι ανθρακικού ασβεστίου, που βρίσκονται στο ελλειπτικό κυστίδιο του έσω ωτός και δημιουργούν συμπτώματα όταν μετατοπίζονται στους ημικυκλικούς σωλήνες του λαβυρίνθου. Ο ίλιγγος υποχωρεί, όταν οι ωτόλιθοι σταματήσουν να κινούνται, ενώ μπορεί να υποτροπιάζει περιοδικά. Η διάγνωση του ιλίγγου θέσεως γίνεται με το Dix-Hallpike test. Η θεραπεία του βασίζεται στην εφαρμογή του χειρισμού του Epley και του Semont.
  • Αιθουσαία νευρωνίτιδα. Πρόκειται για φλεγμονή του αιθουσαίου νεύρου, πιθανότατα στα πλαίσια ιογενούς λοίμωξης. Δεν έχει διευκρινιστεί πλήρως η παθογένεια της νόσου, αλλά έχει ενοχοποιηθεί ο ιός του Απλού Έρπη (HSV-1). Χαρακτηρίζεται από αιφνίδια εισβολή έντονου ιλίγγου, που συνοδεύεται από εμέτους και επιδεινώνεται με την κίνηση της κεφαλής. Συνήθως, διαρκεί από λίγες ημέρες έως 3 εβδομάδες. Δεν σχετίζεται με απώλεια ακοής, ενώ μπορεί να παρατηρηθεί οριζόντιος νυσταγμός κατά την κλινική εξέταση. Στο ιστορικό του ασθενούς, αναφέρεται συχνά πρόσφατη λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος.
  • Νόσος του Meniere. Είναι περιοδική νόσος και παρουσιάζει εξάρσεις και υφέσεις. Η αιτιολογία της δεν είναι γνωστή. Σε επίπεδο παθοφυσιολογίας, χαρακτηρίζεται από αύξηση της ενδολέμφου και διάταση του υμενώδους λαβυρίνθου, γι αυτό και ονομάζεται και ενδολεμφικός ύδρωπας. Τα επεισόδια ιλίγγου συνοδεύονται απο βαρηκοΐα, εμβοές και αίσθημα πληρότητας ώτων. Η βαρηκοΐα παρουσιάζει διακυμάνσεις με επιδείνωση κατά τη διάρκεια των επεισοδίων και βελτίωση μετά το πέρας τους. Η διάρκεια του επεισοδίου είναι από 30 λεπτά έως 24 ώρες.
  • Αμφοτερόπλευρη δυσλειτουργία λαβυρίνθων. Είναι μια σπάνια διαταραχή η οποία μπορεί να είναι κληρονομική ή επίκτητη.
  • Διάσειση του λαβυρίνθου. Προκαλείται μετά από κάκωση της κεφαλής και ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει ταυτόχρονα κυμαινόμενη βαρηκοΐα και εμβοές.